Effect of work in childhood on education of pe ople from agricultural families

Stanisław LACHOWSKI, Bogusława LACHOWSKA, Jarosław CHMIELEWSKI, Monika SZPRINGER

Wpływ pracy w dzieciństwie na edukację osób z rodzin rolniczych

Słowa kluczowe: praca dzieci, praca a edukacja, dziecko wiejskie.

Key words: work of children, work and education, a child from rural areas.

Streszczenie: Wśród badaczy istnieje rozbieżność opinii na temat zależności pomiędzy podejmowaniem przez dzieci pracy a ich procesem edukacji. Niektórzy uważają, że zatrudnianie dzieci utrudnia im naukę i przyśpiesza wejście w dorosłe życie, natomiast inni twierdzą, że niezbyt wyczerpująca praca nie przeszkadza w nauce, a jednocześnie wpływa pozytywnie na przygotowanie do dorosłego życia. Celem opracowania jest poznanie zależności pomiędzy stopniem obciążenia pracą w dzieciństwie a przebiegiem procesu edukacji oraz uzyskanym wykształceniem. Ocena tej zależności została przedstawiona na podstawie badań wśród osób dorosłych pochodzących z rodzin rolniczych. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, wykorzystując technikę ankietową, w grupie 482 osób dorosłych. Dobór próby badanych osób był celowy według następujących kryteriów: 1) pochodzenie z rodziny rolniczej, 2) wiek badanych od 20 do 65 roku życia, 3) ukończona edukacja. Respondenci zostali wybrani z populacji osób dorosłych zamieszkałych na terenie Polski Środkowo-Wschodniej. Przeprowadzone badania wykazały, że zdecydowana większość osób pochodzących z rodzin rolniczych ocenia, że praca w dzieciństwie nie miała wpływu na ich wykształcenie Jednocześnie co czwarty spośród nich dostrzega wpływ pracy na edukację, w tym nieco większy odsetek badanych wskazał na pozytywne konsekwencje. Wpływ pracy na wykształcenie częściej dostrzegają mężczyźni niż kobiety i częściej jest to wpływ negatywny. Zagrożenie występowania negatywnych konsekwencji pracy w dzieciństwie na wykształcenie wzrasta, gdy dzieci były angażowane do pracy od najmłodszych lat swojego życia, gdy na pracę poświęcały średnio więcej niż 2 godziny dziennie i były przeciążone obowiązkami w gospodarstwie.